Deklaratë e përbashkët e shoqërisë civile nga Ballkani Perëndimor për pandeminë

Ndërsa koronavirusi vazhdon të përhapet në vendet dhe rajonet tona, të gjithë jemi të shqetësuar për pasojat e rënda të pandemisë mbi jetën tonë të përditshme, si dhe për ndikimin afatgjatë të krizës. Ne, vepruesit  e shoqërisë civile nga Ballkani Perëndimor, qëndrojmë të bashkuar dhe të vendosur për të vazhduar përpjekjet e përbashkëta me vepruesit lokalë, kombëtarë, rajonalë dhe ndërkombëtarë, si për të lehtësuar ndikimin negativ socio-ekonomik të krizës, ashtu edhe për të ndërtuar shoqëri më të drejta, të qëndrueshme dhe demokratike.

Së bashku, ne:

Shprehim keqardhjen  tonë të përzemërt për viktimat e COVID-19 dhe të dashurit e tyre;

Jemi solidarë  dhe shprehim  mirënjohjen tonë të thellë për vepruesit  në vijën e pare  që e rrezikojnë jetën e tyre për të ofruar mbështetje dhe shërbime thelbësore për  të  prekurit dhe popullatën më të gjerë;

Shprehim lëvdatë  për përgjigjet e shpejta dhe qasjet e bazuara në prova për COVID-19 nga gjashtë qeveritë e Ballkanit Perëndimor.

Sot, më shumë se kurrë, njerëzit kanë nevojë për siguri që qeveritë e tyre po reagojnë urgjentisht, me përgjegjësi dhe me vendosmëri, për të zbutur pasojat sociale dhe ekonomike nga kjo  krizë duke siguruar transparencë të plotë të veprimeve të tyre, dhe duke hartuar strategji gjithëpërfshirëse për "ditën pas".

Ne besojmë se është e domosdoshme që qeveritë, institucionet shëndetësore, donatorët, media, biznesi dhe aktorët e shoqërisë civile:

Të demonstrojnë solidaritet dhe të  ndërmarrin veprime kolektive për t'iu përgjigjur krizës në një mënyrë efektive dhe efikase;

Të ndihmojnë më të prekurit në shoqëritë tona gjatë këtyre kohërave të pasigurta;

Të ndërmarrin hulumtime dhe analiza për të kuptuar dhe  parashikuar më mirë ndikimet sociale-ekonomike dhe të tjera të pandemisë;

Të hartojnë  strategjitë e rimëkëmbjes dhe planet për t'u përgatitur për "ditën pas".

Ne bëjmë thirrje:

Institucionet qeveritare të japin informata  në kohë dhe të bazuara në fakte, në formate dhe gjuhë të arritshme për pjesë  të ndryshme të shoqërive tona. Kjo përfshin informata  për COVID-19 dhe transparencë se si menaxhohet pandemia në lidhje veçanërisht me:

  • masat e ndërmarra për të parandaluar përhapjen e virusit, papunësinë dhe humbjet e vendeve të punës, përfshirjen dhe mbështetjen e  komuniteteve e prekura, veçanërisht më të prekurit dhe ata me qasje të vështirë;

- “Paketa  financiare  për raste emergjente dhe për shërim”

- Ndikimet nga ora policore  dhe masa tjera që mund të rrezikojnë të drejtat e njeriut, shëndetin mendor, mjedisin jetësor, sigurinë, si dhe dhunën në familje dhe  dhunën në bazë gjinore;

- Pagesa e tatimeve  gjatë pandemisë (të ardhurat, kontributet pensionale, pronat, etj.); faturat e shërbimeve  (energjia elektrike, uji, mbeturinat, qiraja); kredi, interesa dhe tarifa bankare;

- Kundërveprimi ndaj dezinformatave dhe retorikës përçarëse; luftimin e të gjitha formave të stigmës dhe diskriminimit; mbështetjen dhe mbrojtjen e aktorëve të vijës së parë dhe përpjekjet që ndërtojnë besimin dhe forcojnë solidaritetin;

- Për mbrojtje dhe mbështetja e refugjatëve dhe azilkërkuesve të bllokuar në kushte të tmerrshme në kufijtë tanë dhe të BE;

- Punë të  ngushtë  dhe mbështje të  qeverive në rajon, me përfshirje të  këmbimit të informatave, njohurive, burimeve dhe ekspertizës teknike;

- Të sigurohet  që kufizimet për të mbrojtur shëndetin publik janë me kohëzgjatje të kufizuar, proporcionale, të bazuara në prova dhe të rishikuara nga një gjykatë;

- Sigurimin e mbështetjes financiare për të gjitha NVM-të dhe të vetëpunësuarit e prekur nga pandemia, për të kompensuar humbjet e tyre dhe për të rritur aftësinë e tyre të qëndrueshmërisë, inovacionit, sipërmarrjes dhe potencialit të rritjes pas krizës.

Partitë politike:

Të demonstrojnë   unitetin dhe bashkëpunimin, dhe masa mbështetëse për të adresuar pasojat e menjëhershme dhe afatgjata të pandemisë.

Media:

Kanë  detyrim të rëndësishëm  për raportim profesional, etik dhe të përgjegjshëm dhe t'i sigurojë publikut informata me kohë, të sakta, të besueshme dhe objektive;

- Luftimi  i lajmeve të rreme, miteve dhe stigmatizimit që lidhen me pandeminë;

-  Të  ndihmojnë  publikun të kuptojë ngjarjet, masat e marra nga autoritetet dhe mjetet për mbrojtje përmes mesazheve të thjeshta;

- Të  sigurojnë  hapësirë për veprues  dhe komunitete të ndryshme, veçanërisht pjesët  më të rrezikuara të shoqërive tona.

Sektori privat:

  • Demonstrimin e përgjegjësisë sociale duke mbështetur punonjësit e tyre në këto periudha të vështira, duke mos përdorur pandeminë si një justifikim për të zvogëluar numrin e tyre;
  • Të punojë ngushtë me institucionet qeveritare dhe aktorët e tjerë dhe të jetë i azhurnuar me masat dhe instrumentet financiare në dispozicion të përshtatura për të mbështetur sektorin privat.

Shoqëria civile:

  • Komunikim I vazhdueshëm, këmbimi i informatave dhe përvojave mbi ndikimin dhe përgjigjet ndaj pandemisë dhe mënyrave inovative / krijuese të të bërit punë gjatë krizës;
  • T’u jepet hapësirë  për shprehje grupeve të cenueshme dhe të avokojë  për mbrojtjen dhe mbështetjen e tyre;
  • ruajtje e standardeve të larta dhe përgjegjshmërisë, ndërsa siguroni mbështetje gjatë krizës, kur shpërndani prova, praktikat më të mira, të dhëna dhe burime se çfarë funksionon për të luftuar virusin;
  • mësime nga kriza me qëllim të informimit të zgjedhjeve të politikave më pas gjatë procesit të rimëkëmbjes;
  • angazhim të përgjegjshëm, së bashku me median, në kundërshtimin e lajmeve të rreme, miteve dhe stigmatizimit që lidhen me pandeminë.

BE dhe komuniteti i donatorëve:

  • Theksim i  rëndësisë së e qeverive për  mbështetje të  vlerave  dhe parimeve  demokratike dhe   respektim i të drejtave të njeriut;
  • Vazhdimi i këmbimit të informative dhe bashkëveprimit me aktorët, duke përfshirë mënyrën se si pandemia ndikon mbi npërparësitë, planet, programet dhe financimin e tyre;
  • demonstrimin e angazhimit të vazhdueshëm për të ndihmuar në zbutjen e ndikimit negativ të pandemisë në shoqërinë civile në tërësi, dhe jo vetëm ata që përqendrohen në lehtësimin e situatës emergjente;
  • Vazhdimi i veprimit kolektiv dhe koordinimi i një mbështetje / reagimi financiar  përfshirës dhe koherent  të bazuar mbi  nevojat për vendet e Ballkanit Perëndimor për  lehtësimin e pasojave  e menjëhershme dhe afatgjata të krizës.

Lista e nënshkruesve (sipas rendit të alfabetit):

ADP-Zid, Mali i Zi

ALFA Centar, Mali i Zi

Shoqata “IRSH”, Shqipëri

Fondacioni i Gjelbër Ballkanik (BGF), Kosovë

Qendra Bullgare për Ballkanin e Bashkuar, Bullgari (në solidaritet)

Qendra për Avokim dhe Zhvillim Demokratik (CADD), Serbi

Qendra për prosperitetin ekonomik dhe lirinë (CEPS), Mali i Zi

Qendra për Studime Euro-Atlantike (CEAS), Serbi

CIVIL, Maqedonia e Veriut

Qendra për Zhvillimin e Biznesit në Komunitet (CBDC), Kosovë

Lëvizja Evropiane Serbia (EMinS), Serbi

Fondacija za razvoj i demokraciju (FRD), Bosnjë dhe Hercegovinë

Aleanca Gjinore për Qendrën e Zhvillimit (GADC), Shqipëri

HandiKOS, Kosovë

Instituti për Demokraci dhe Zhvillim (IDD), Maqedonia Veriore

Instituti për Politikë Zhvillimi (INDEP), Kosovë

Shoqata Ndërkombëtare e Edukimit të Debatit Evropa Juglindore (IDEA SEE), Maqedonia Veriore

Shoqata e Traktatit të Atlantikut të Rinisë së Kosovës (KYATA), Kosovë

Krenar Shala, aktivist i shoqërisë civile, Kosovë

Progresi i Forumit LGBT, Mali i Zi

OJQ Aktiv, Kosovë

Mbrojtja dhe promovimi i mjedisit, kulturës dhe artit (proECA), Kosovë

Qendra Kërkimore për Siguri, Mbrojtje dhe Paqe (ICBOM), Maqedonia Veriore

Shoqata e Minoriteteve Seksuale dhe Gjinore SUBVERSIVE FRONT Shkup, Maqedoni e Veriut

Forumi Ballkanik

Nisma Rinore për të Drejtat e Njeriut - Kosovë

This post is also available in: MacedonianEnglish