Presidenti i Republikës së Maqedonisë së Veriut, Stevo Pendarovski, u drejtua sot në konferencën CIVIL “Midis aspiratave dhe realitetit”, për sukseset, problemet dhe perspektivat e sektorit të OJQ-ve, me rastin e 20 vjetorit të themelimit të organizatës.
Pendarovski shprehu shpresën që në periudhën në vazhdim do të vazhdojmë të ndërtojmë një shtet demokratik në të cilin suksesi i njërit nuk do të jetë në kurriz të suksesit të tjetrit dhe në të cilin ligjet do të zbatohen për të gjithë – në mënyrë të barabartë.
“Më 10 dhjetor 1948, gati 71 vjet më parë, Asambleja e Përgjithshme e Kombeve të Bashkuara miratoi Deklaratën Universale të të Drejtave të Njeriut, duke konfirmuar atë njohjen e dinjitetit, dhe pandashshmërinë dhe domosdoshmërinë e të parëve tanë, paqja në botë. Vetëm dy vjet më vonë, 10 dhjetori u shpall Dita Ndërkombëtare e të Drejtave të Njeriut.
Sot, pothuajse nuk ka asnjë kushtetutë në botë që, të paktën zyrtarisht, nuk ka përfshirë dispozitat e Deklaratës Universale, të cilat, për fat të keq, nuk janë gjithmonë dhe kudo që zbatohen dhe respektohen. Nuk ka mënyrë më të mirë për t’u përgatitur për këtë ditë të rëndësishme ndërkombëtare sesa të bëni nderime dhe njohje për ata individë dhe organizata që luftojnë për të drejtat dhe liritë e njeriut në Maqedoninë Veriore me vite.
Një nga shoqatat më aktive qytetare në këtë fushë është CIVIL – Qendra për Liri, e cila për 20 vjet me radhë promovon dhe mbron të drejtat dhe liritë e njeriut, duke mbrojtur për paqe të qëndrueshme dhe pajtim civil në shoqërinë maqedonase.
CIVILi filloi të veprojë në një kohë të trazuar kur vendi ynë po përballet me sfida të mëdha humanitare dhe të sigurisë. Por ai nuk u ndal vetëm tek ata, por në përpjekjet për të ofruar zgjidhje për problemet e reja me të cilat shoqëria jonë ishte akoma përballë.
Nga qindra aktivitete dhe projekte të suksesshme CIVIL, do të veçoj vetëm disa që mendoj se kanë një rëndësi të veçantë.
Së pari, është Karta e Qytetarëve si reflektim i Deklaratës Universale. Kjo Kartë pranon se pjesëmarrja e vërtetë ose e vërtetë e qytetarëve në formimin e shoqërisë sonë është e nevojshme për të kapërcyer sfidat më të mëdha, siç janë varfëria, ekstremizmi i dhunshëm, pabarazia në rritje dhe ndryshimi i klimës. Karta është një thirrje për aktivizmin qytetar që të zërë vendin e duhur në kontrollin joformal por të domosdoshëm mbi ne politikanët dhe zyrtarët në mënyrë që të punojë për të mirën e përbashkët.
Kjo Kartë Qytetare, e cila është respektuar nga shumë qytetarë të lirë dhe shoqata civile ndër vite, pohon të drejtat dhe liritë që na përkasin të gjithëve, siç është liria e tubimit dhe e shoqatës ose liria e shprehjes, sipas së cilës të gjithë kanë të drejtë të ndajnë, diskutojnë dhe promovojnë pikëpamjet dhe idetë e tyre, mbështesin idetë e të tjerëve ose shprehin mosmarrëveshje.
Këto liri janë thelbësore për aktivitetin e dytë të CIVIL për të cilin dua të flas, përkatësisht angazhimin për lirinë e mediave. Në mesin e viteve të errësirës në media, CIVIL lançoi projektin Objektivi Qytetar, i cili synonte të kontribuonte në çlirimin dhe dekontaminimin e hapësirës mediatike dhe inkurajimin e qytetarëve për të ndërtuar një shoqëri të lirë përmes gazetarisë qytetare.
Me lentet e saj qytetare, CIVIL ka kontribuar në forcimin e lirisë së shprehjes dhe shkrim-leximit të mediave. Me konferenca, forume, fushata dhe botime të shumta, ju jeni duke bërë një punë shumë të vlefshme – edukoni publikun maqedonas dhe promovoni një kulturë dialogu.
Media e lirë është një nga parakushtet për demokracinë e vërtetë. Dhe këtu unë vij në segmentin e tretë për të cilin do të dëshiroja të flas, përkatësisht zgjedhje falas demokratike. Për 11 vitet e kaluara, që nga viti 2008, CIVIL ka zhvilluar monitorim zgjedhor me metodologji të reja, efektive të vëzhgimit të zgjedhjeve dhe edukimit qytetar. Duke mbrojtur demokracinë dhe sundimin e ligjit, ju përfshini standarde dhe kritere të përparuara evropiane që janë të rëndësishme për integrimin evropian në sistemin tonë.
Grupi i katërt i projekteve adreson një temë veçanërisht të rëndësishme, përkatësisht mbrojtjen e mjedisit. Për vite me radhë kemi dëshmuar tendencat e dukshme negative në këtë fushë dhe për këtë arsye duhet të veprojmë urgjentisht dhe në vazhdimësi. Ndotja dhe ndryshimi i klimës janë realiteti ynë sot, duke ndikuar në cilësinë e jetës tonë, shëndetin tonë, proceset tona ekonomike, infrastrukturën tonë.
Disa javë më parë u takova me përfaqësues të rreth një duzine OJQ-ve dhe iniciativave që apeluan për mua për mbështetje në këtë fushë. Si President, unë do të bëj thirrje publike për më shumë angazhim nga më shumë autoritete për të zbutur efektet negative që ne të gjithë ne ndiejmë. E di që CIVIL bën shumë punë në këtë fushë, dhe një nga projektet më të reja të quajtur “Po vijnë të gjelbrit” i jep një moment të ri agjendës së gjelbër në Maqedoninë e Veriut .
Ndërgjegjësimi i publikut për çështje reale dhe problemet që nuk janë gjithmonë të dukshme në frontin politik, sektori civil ndihmon qytetarët të formojnë shoqërinë dhe në këtë mënyrë kontribuojnë drejtpërdrejt në përpjekjet tona për t’u shndërruar në një shtet përparimtar.
Unë pres që në periudhën e ardhshme të vazhdojmë të ndërtojmë një shtet demokratik në të cilin suksesi i njërit nuk do të jetë në kurriz të suksesit të tjetrit dhe në të cilin ligjet do të zbatohen për të gjithë – në mënyrë të barabartë. Mbrojtja e të drejtave dhe lirive në vend të privilegjeve. Dhe në thelb të ndërmarrjes sonë të përbashkët për një shoqëri të lirë dhe të drejtë mbeten dinjiteti i burrit dhe qytetarit.
Ju përgëzoj për jubileun tuaj, urime për këmbënguljen dhe këmbënguljen tuaj në këto 20 vjet dhe ju uroj të gjithëve një jetë të shëndetshme, të shëndetshme për 120 vitet e ardhshme “, tha Pendarovski në fjalimin e tij.