Арнаудова: Почитувањето на различностите се учи од дома

-Разликите кои се карактеристика на оваа наша земја, тие се тоа што ние ќе ги направиме. За жал, во сите овие години многу почесто луѓето ги дефинираа како проклетство отколку како богатство, наместо да се фокусираме на тоа што добро може да ни донесат различностите, и што може да научиме од нив, и што може да придобиеме како земја што се стреми да стане дел од Европска унија. Мислам дека на лош начин ги искористуваме различностите, посочи Кристина Арнаудова на панелот на ЦИВИЛ „Општествената одговорност на уметниците во промовирањето на европските вредности и почитувањето на различностите“.

За мене различностите, бидејќи како што некои од вас знаат, а некои не знаат, јас сум растена во мултиетничко семејство каде што дедо ми Јусуф беше Турчин, баба ми е Влаинка, мајка ми се вика Междет ја викаат Мери… Кај нас дома не се разговараше за тоа кој од каде доаѓа и каков јазик треба да се зборува и дали некој од нас е различен. Дедо ми со љубов зборуваше за Турција, баба ми со љубов зборуваше за Власите, никој со никого не се караше, за жал не научив турски бидејќи дома кај нас сите зборуваа македонски, ги славевме сите празници, јадевме и пита во Неготино традиционално во недела со свинско, баба ми правеше баклава за Бајрам, јајца фарбавме за Велигден. Значи за мене сето тоа беше многу нормално, во средината каде што живеев јас тоа беше многу уникатен случај на живеење и на соживот, бидејќи се работеше за Неготино коешто е чисто етнички македонско гратче.

Јас сум благословена што можев да живеам во едно такво семејство, и што до ден денес моите дома ме научија дека луѓето се делат само на добри и лоши луѓе, дедо ми цело време ме учеше на тоа што го научил неговиот татко, дека крвта е секогаш по квалитетна кога се меша, тука сакаше да каже дека колку повеќе се мешаат нациите, толку по квалитетни луѓе излегуваат. Инаку мојот прадедо, во тоа време, теолог, филозоф, оџа, имал три факултети, а сите негови деца биле женети, мажени со различна националност. Дедо ми беше женет за Влаинка, неговиот брат за Србинка, другиот брат за Македонка, неговата сестра за Албанец, а другата сестра во Турција за Турчин. Кај нас тоа беше многу нормално и јас сум благодарна што ме научија на тие вредности, никогаш не сум ги делела луѓето на тој начин. Се чувствував толку богато што можам една ваква приказна да раскажам како позитивен пример, и како пример за тоа како се растат здрави генерации.

Со зборување лошо за другите, дека некој треба и може да е различен само затоа што припаѓа на различна националност има различна боја на кожата, сака различни работи, јаде различна храна, со тоа само создаваме омраза. И не знам како, ние на овие родители, на сите родители, на сите семејства во Македонија, коишто нивните деца ги воспитуваат на таков начин, да им објасниме дека злото раѓа зло, и дека само доброто раѓа добро. Дека ако ги воспитуваат на тој начин нивните деца, тие деца се потенцијални мразачи на се што е различно од нив. Не знам како да се направи, но тоа мора некако да се воведе во нашиот образовен систем, во смисла, не тоа да им го наметнуваме дека мора да се сакаат, туку просто еве мојот син учи во Јахја Кемал заедно во одделението со Албанци, Турци, Англичани, и тие никогаш не зборуваат за тоа дека  некој е ваков или таков, си честитаат сите секому на секого празници. А тоа делење во нашите државни школи дека Албанци треба да учат само со Албанци и Македонци само со Македонци тоа мислам дека уште повеќе го истакнува и лошо влијае на тоа како децата во иднина се развиваат. И мислам дека е многу убав концептот на училиштето Јахја Кемал, како ги води, како ги воспитува децата во таа смисла.

Ариан Мехмети

камера: Атанас Петровски

монтажа: Ариан Мехмети

фотографија: Горан Наумовски