Зошто Државниот завод за ревизија сѐ уште не е комплетиран?

Државниот завод за ревизија сè уште е без главниот државен ревизор, а сета одговорност на оваа институција му припаѓа на заменикот главен државен ревизор, Насер Адеми.

Последно што е познато во јавноста е дека сè уште се чека на одлука на собраниската Комисија за прашања на изборите и именувањата, да се избере кој ќе биде главен државен ревизор. Пратениците од опозицијата и владејачкото мнозинство што се членови на Комисијата, не можеле да се договорат за најсоодветниот кандидат.

Самата Комисија за избори и именувања имаше прилично интензивен период. Последната итна одука што се донесе во последен момент беше именување на членовите на Државната комисија за спречување на корупција.

Што е функцијата на оваа институција? Државниот завод за ревизија започна да функционира во почетокот на 1999 година, со девет вработени, преземени од Дирекцијата за економско – финансиска ревизија во поранешниот Завод за платен промет.

Првите ревизии беа направени во текот на 1998/99 година, а првиот Годишен извештај за работењето на Државниот завод за ревизија и извршените ревизии беше поднесен до Собранието на Република Македонија во 2000 година.

Покрај ревизијата на регуларност (финансиска ревизија заедно со ревизија на усогласеност), од 2005 година, Државниот завод за ревизија врши и ревизија на успешност, а од поново време и ревизии за следење на дадените препораки и тематски ревизии. Во мај 2010 година, се донесе нов Закон за државна ревизија кој имаше за цел да ја зајакне улогата на заводот како врховна ревизорска институција, независна во своето работење и со целосно усогласување со меѓународните стандарди и пракса. Овој закон низ годините имал многу мали и незначителни промени.

Задачите пропишани со овој закон, меѓу другото, се испитување на документите, исправите и извештаите, сметководствените и финансиските постапки, електронските податоци и информационите системи и други евиденции. Ова значи дека се истражува дали финансиските извештаи вистинито и објективно ја искажуваат финансиската состојба и резултатот на финансиските активности во согласност со прифатените сметководствени начела и сметководствени стандарди. Понатаму, ДЗР врши и испитување на финансиските трансакции кои претставуваат јавни приходи и јавни расходи во смисла на законско и наменско користење на средства.

За ДЗР веќе половина година се молчи, особено затоа што сè уште нема главен државен ревизор. Но, дека си ја вршат работата барем во изборниот дел, конкретно со ревизија на финасиските извештаи на политичките партии, сведочат нивните извештаи достапни на нивната веб страница.  А дека си ја вршеле во делот на нивните ингеренции, потсети и Џабир Дерала во едно од неговите рафали.

„Вемеро бара и ДКСК да нема ингеренции во следењето на финансирањето на политичките партии. Според нив, доволно е тоа прашање да го покрива Државниот завод за ревизија (ДЗР). Да потсетиме, ДЗР им откри дупка од 3,5 милиони евра за изборите во 2011 година и – никому ништо! Како и да е, логиката на вемерото е во прашањето: „Што има ДКСК да се занимава повеќе и подлабоко со тоа како се финансираат политичките партии и изборните кампањи?“ Навистина, мислам дека се во право. Најдобро е со закон да се уреди контролата на финансиите на сите политички партии, освен за ВМРО-ДПМНЕ! И тогаш, законот ќе биде откочен и Македонија ќе поита во своето добро познато славно минато, а не некоја си влада овде да ја промовира неизвесната „македонска иднина“ – пишува Дерала во колумната Кој и како ја кочи Антикорупциска?“ (ЦИВИЛ Медиа, 15 јануари 2019).

Очигледно, на релевантните фактори не им се брза со кончената одлука кој ќе ја предводи институцијата. Претходен главен ревизор беше Тања Таневска, чиј мандат истече во 2017, која исто така беше и предлог за директорка на Оперативно техничката агенција, ОТА. Таа позиција на крај ја доби Зоран Ангеловски, кој беше изгласан на 5 септември 2018. Главниот државен ревизор не стигна на дневен ред ниту по повеќе од една година.

Меѓу другото, во контекст на изборите, ДЗР е задолжена за следење на финансиските извештаи на изборната кампања на политичките партии, што според законот се должни да ги поднесат. Должноста на партиите е да ги поднесуваат на ревизија и годишните финансиски извештаи за добиени донации.

Биљана Јордановска